Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Cezası

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Cezası

Uyuşturucu madde ticareti suçu, uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin imali, ithali, ihracı, ülke içersinde satılması, satışa arz edilmesi, başkalarına verilmesi (temin etme), sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması ya da ticaret hedefiyle satın alınması, kabul edilmesi ile işlenen seçimlik dinamik bir suçtur (TCK md.188).

Uyuşturucu madde ticaretinin hususu eroin, kokain, morfin ya da bazmorfin gibi uyuşturucu maddeler ise suçun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli durumu işlenmiş olur. Diğer bütün uyuşturucu maddeler (esrar, bonzai vs.) suçun hususunu teşkil ettiklerinde aynı kalitede cezai yaptırıma bağlanmıştır.

Uyuşturucu madde ithal ya da ihraç etme suçları amacıyla uygulamada “uyuşturucu kaçakçılığı suçu” deyimi kullanılmaktadır.

Uyuşturucu Madde Ticareti Suçları Nelerdir?

Uyuşturucu Madde İmal Etme Suçu: Bir maddenin ya da bir uyuşturucu maddenin prosedürden geçirilerek diğer bir uyuşturucu maddeye dönüştürülmesini ifade eder. İmalatın, prosedürden geçirilen maddenin kalitesini değiştirmesi gerekir. Uygulanan prosedür maddenin kalitesini değiştirmez ya da sahip olunan kalitesinin uzun vakit korunmasına dönük ise bu halde uyuşturucu madde imalinden konuşmak olası değildir. Ayrıca, uyuşturucu imalatı amacıyla sarfedilen aletlerin ve yerin, uyuşturucu imaline elverişli olması gerekir. Genellikle hadise mahallinde ele geçirilen aletlerin imalata elverişli olup olmadığı Adli Tıp Kurumundan sorulmalıdır.

Uyuşturucu Madde İthal Etme Suçu: Uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak vatan dışından ülke amacıylae sokulması halinda 5237 sayılı T.C.K.nun 188. maddesinin 1. fıkrasında düzenlenen uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin ithali suçu oluşacaktır. Uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin, gümrük kapısından ya da gümrük kapısı dışındaki kara, deniz ve hava sınırlarının rastgele bir yerinden ülkeye geçirilmesinin bir önemi olmayıp, vatan dışından Türkiye siyasi sınırları içerisine sokulmuş olması suçun oluşması amacıyla yeterlidir. Fail uyuşturucu maddeyi bir ülkeden diğer bir ülkeye ihraç etmek üzere Türkiye’yi transit geçiş amacıyla kullanıyorsa, transit geçiş derecesindeki eylemi ithal ya da ihraç değil, uyuşturucu madde nakletme suçuna beden verir. Yerleşmiş yargısal kararlara göre, uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin vatan dışından Türkiye’ye sokulmasından sonra ülke içersinde de 188. maddenin 3. fıkrasında bulgu edilen seçimlik hareketlerin belirlenebildiği hadiselarda, maddeyi vatan dışından getiren ya da getirilmesinde rol oynayan sanıkların uyuşturucu ya da uyarıcı madde ithali suçundan, direkt olarak ya da dhadiselı olarak ithal eylemiyle ilgileri ve ithal suçuna iştirak ettikleri belirleme edilemeyen sanıkların ise maddenin ülkeye getirilmesinden sonra meydana çıkan eylemleri sebebiyle 188. maddenin 3. fıkrasında bulgu edilen uyuşturucu ya da uyarıcı madde ticareti suçundan sorumluluklarının olduğu kabul edilecek, hadisesal olarak oluşturulan değerlendirme neticesinde sanıkların hukuki hali belirlenecektir (Yargıtay CGK-2013/621 karar).

Uyuşturucu Madde İhraç Etme Suçu: Uyuşturucu ihraç etme, vatan içersinde belirleme edilen uyuşturucunun diğer bir ülkeye (vatan dışına) çıkarılmasıdır (TCK md.188/1). Uyuşturucu madde ihraç etme, fakat uyuşturucu maddenin gümrük kapısından geçmesiyle meydana gelen bir fiildir. Uyuşturucu madde gümrük kapısından geçmeden, oluşturulan kontroller neticesinde gümrük kısmı ortamında yakkısmırsa “uyuşturucu madde ihraç etme suçuna teşebbüs” söz hususu olur. İhraç edilmek dilenen uyuşturucu maddenin sınıra doğru taşırken şimdilik “gümrük kısmına” ulaşmadan evvelce yakalanması halinda, uyuşturucu madde ihraç etme suçu değil, uyuşturucu madde nakletme ya da bulundurma suçu (TCK md.188/3) işlenmiş olur. Çünkü, fail gümrük kısmına girmeden evvelceki her aşamada uyuşturucu maddeyi ihraç etmekten özgür iradesiyle her vakit vazgeçebilir. Bu halde, fail ile alakalı uyuşturucu madde ihraç etmeye teşebbüs suçu nedeniyle TCK md. 192’de düzenlenen etkin pişmanlık gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanarak ceza verilmesine yer olmadığına karar verilir. Ancak, ihraç fiili ile alakalı ile alakalı ceza verilmesine yer olmadığı kararı verdiği fail, uyuşturucu madde bulundurma ya da nakletme suçundan cezalandırılır.

Uyuşturucu Madde Sevk ya da Nakletme Suçu: Uyuşturucu maddenin diğer birina verilmesi ya da devredilerek faydkısmılmasının sağlanması hedefiyle bir yerden diğer bir yere götürülmesi “uyuşturucu madde sevk ya da nakletme suçu” olarak nitelendirilmektedir (TCK md.188/3). Uyuşturucu maddeyi diğer biri amacıyla değil de, kendi gereksinimi amacıyla nakleden kimse, kullanım miktarı sınırları içersinde kalmak kaydıyla şahsi kullanım amacıyla uyuşturucu madde bulundurma suçunu geçmiş olur.

Uyuşturucu Madde Kabul Etme ve Bulundurma Suçu: Kabul etmek; bir kimsenin diğer birina ait uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin zilyetliğini rastgele bir karşılık vermeden şahsi kullanım dışında bir nedenle alması olup, suçun tamamlanması amacıyla maddenin failin fiili hakimiyetine geçmesi gerekmektedir. Bulundurmak ise; bir kimsenin kendine ya da bir diğer birina ait uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi şahsi kullanım hedefi dışında ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak üzerinde tasarrufta bulunabilecek şekilde hakimiyeti altında tutması biçiminde tanımlanabilecektir. Uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi sattığı, satışa arzettiği, diğerlarına verdiği, sevk ettiği, naklettiği, depoladığı, satın aldığı belirlenemeyen, fakat şahsi kullanım sınırlarının üzerinde bir miktardaki maddeyle yakalanan sanıklar, 188/3. maddesinde bulgu edilen kabul etme ve bulundurma eylemlerini gerçekleştirmiş olacaklardır.

Uyuşturucu Madde Satma, Satışa Arzetme ya da Satın Alma: Uyuşturucu madde satma suçu, uyuşturucu maddenin bir bedel karşılığında diğer birina devredilmesini ifade eder. Uyuşturucu maddeyi satışa arzetme, şimdilik satış adımına gelmese de uyuşturucu maddenin satışı amacıyla birtakım hazırlık hareketleri gerçeklştirmeyi ifade eder. Uyuşturucu madde satın alma suçu ise, uyuşturucu maddeyi alan bireyin bunu şahsi kullanım amacıyla değil de ticari gaye amacıyla satın almasıyla oluşur. Uyuşturucu madde satma, satışa arzetme ya da satın alma fiillerinin cezası aynıdır (TCK md.188/3).

Uyuşturucu Madde Temin Etme (Başkasına Verme, Sağlama) Suçu: Uyuşturucu madde temini, yani diğer birina verme, uyuşturucu sağlama fiili; bir kimsenin kendisinde belirleme edilen ya da rastgele bir surette elde ettiği uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi, satış hedefi olmadan ve rastgele bir bedel almaksızın diğer birina vermesidir. Uyuşturucu madde temin etme suçunda kilit nokta, failin, uyuşturucu maddeyi satış ya da satışa arzetme hedefi dışında diğerlarına devretmesidir. Uyuşturucu maddeyi alan bireyin de bu maddeyi hangi nedenle aldığının bir önemi yoktur. Kendi şahsi gereksinimi amacıyla kullanacak olan bir kimseye uyuşturucu ve uyarıcı madde temin etme fiili, kanunda uyuşturucu maddeyi “diğer birina verme” biçiminde tariflenen suçu oluşturur (TCk md. 188/3).

Uyuşturucu Madde Kullanma ile Ticareti Arasındaki Fark

Uyuşturucu madde ticareti suçu ile kullanmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma suçu birbirine karıştırılmamalıdır. Suçun, uyuşturucu madde ticareti suçu olup olmadığı şu kıstaslara göre belirleme edilir:

Kullanmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma ile uyuşturucu madde ticareti yönünden en mühim ölçüt, yakalanan uyuşturucu maddenin miktarıdır. Sanığın şahsi gereksinim sınırını aşacak miktarda uyuşturucu madde bulundurması, uyuşturucu maddeyi şahsi kullanım hedefi dışında (Örn, satış, nakil vs) barındırdığınun göstergesidir. Kişisel kullanım amacıyla kabul edilebilecek miktar, bireyin fiziksel ve ruhsal yapısı ile uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin niteliğine, cinsine ve kalitesine göre farklılık göstermekle birlikte, örneğin, Adli Tıp Kurumunun mütalaalarında esrar kullananların her defasında 1-1,5 gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebildikleri bildirilmektedir. Buna göre senelik kullanım miktarının üzerinde uyuşturucu madde sahip olan sanığın, uyuşturucu maddeyi kullanma hedefi dışında barındırdığı kabul edilmektedir.

Sanığın elindeki uyuşturucu maddeyi diğer birina satma ya da devir ya da tedarik etme hususunda rastgele bir davranış içerisine girip girmediği araştırılır. Örneğin, sanıktan uyuşturucu madde satın aldığını ifade eden şahit ya da diğerca sanık beyanı varsa, fiil uyuşturucu madde ticareti suçu olarak vasıflandırılır.

Uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin sanık doğrulusunda bulundurulduğu yer öneme alınarak uyuşturucu maddenin kullanmak amacıyla mi yoksa ticaret amacıyla mi bulundurulduğu belirleme edilmelidir. Kişisel gereksinimi amacıyla uyuşturucu madde sahip olan kimse, bunu her vakit rahatlıkla ulaşabileceği bir yerde bulundurur (Örneğin, ev, işyeri vb.). Uyuşturucu maddenin basitçe ulaşılamayacak bir yerde zulalanmış olması (örneğin bir depoda) uyuşturucu madde ticareti (alım-satım) yapıldığının göstergesidir.

Uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin bulunduruluş biçimi de suç vasfının belirlenmesi yönünden mühim ölçütlerden biridir. Uyuşturucu maddenin çok sayıda ve itinalı olarak hazırlanmış ufak paketçikler halinda bulunması, her paketçiğin amacıylae titiz biçimde oluşturulan tartı neticesi aynı miktarda uyuşturucu madde konulmuş olması, uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer ya da yakınında titiz terazi ve paketlemede sarfedilen ambalaj malzemelerinin yakalanması, uyuşturucunun kullanım dışında bir nedenle bulundurulduğu hususunda mühim bir bulgu olacaktır.

Sizinde uyuşturucu ile ilgili bir dosyanız var ise diyarbakır ağır ceza avukatı ile görüşebilirsiniz.